6: Rena Fila Panna uświadomiona Mężatka bez przesądów Kobieta wyższa Pokojowa
MĘSKICH
9: Halski Edward Kaswin Redaktor Poseł do Rady Państwa Człowiek bogaty i muzykalny Lokaj Michał Agent przedsiębiorstw pogrzebowych Pierwszy mąż bez przesądów Drugi mąż bez przesądów
DZIECIĘCYCH / STATYSTÓW / INNYCH
0
ILOŚĆ AKTÓW / OBRAZÓW, ILOŚĆ SCEN W AKTACH
Akt I - 10 scen Akt II - 16 scen Akt III - 14 scen
MIEJSCA AKCJI
Jedno miejsce akcji: salon w mieszkaniu Reny.
ELEMENTY KOSTIUMOWE / REKWIZYTY
Autorka pisze na końcu: REKWIZYTA. 3 stoliki 2 kanapy Dywany fotele dużo poduszek pianino przybory do pisania dzwonek kwiaty (konwalje i duży bukiet) książki wieszadło w przedpokoju karafka syfon filiżanka do kawy taca bilet wizytowy pocztówka, szampan i szklanki. Żaden z rekwizytów nie jest decydujący i przy współczesnej realizacji nie będzie konieczny.
Impreza. Melodramat. Odgrywanie ról w relacjach damsko-męskich. Współcześnie bohaterowie wzbudzają raczej litość, co nie przemawia za ponadczasowością utworu.
E.O.
Temat szukania miłości, romansów i upatrywania w tym drogi do szczęścia i satysfakcji można uznać za aktualny do dziś. Na szczęście zmieniło się i społeczeństwo, i postawy, i ambicje, i prawa kobiet.
K.W.
PROBLEMY / MOŻLIWOŚCI AKTORSKIE
Tekst z potencjałem, ale nieprzełamujący stereotypowego budowania postaci. Utrzymuje stereotypy amantów, naiwniaków, silne i okłamujące się kobiety. Tak zwane dłużyzny i lanie wody, trochę zbyt radykalny i moralizatorski.
D.G.
Z jednej strony większość postaci rozemocjonowana w uniesieniu, ale wszystko kręci się wokół jednego TYLKO tematu - seks / pożądanie. Nie ma materiału na zbudowanie niebanalnych postaci. A szkoda.
E.O.
Postacie dość płaskie, trzeba by się nagimnastykować, by dodać im jakiejś przewrotności. Dość interesująca postać Edwarda Kaswina.
K.W.
PROBLEMY / MOŻLIWOŚCI INSCENIZACYJNE
Wymaga pomysłu scenicznego, bo inaczej trąci myszką; trzeba wymyślić, jak to przetworzyć, żeby mogło „rozmawiać” ze współczesnym widzem.
D.G.
Trzeba by ten dramat potraktować grubą kreską, skrócić. Potrzeba przerysowania, poczucia humoru.
E.O.
Dramat wymaga ciekawego uwspółcześnienia i bardzo świeżego spojrzenia na temat możliwości wdawania się w romanse. ;)
22.02.1912 - Teatr Rozmaitości w Warszawie, reż. L. Śliwiński
INNE WAŻNE REALIZACJE
17.05.1912 - Teatr Letni w Warszawie, w roli Reny - Irena Solska (gościnnie) 25.10.1919 r. - Teatr Bagatela, Kraków, reż. Ludwik Czarnowski 04.05.1968 r. - Teatr Polski, Warszawa, reż. Józef Gruda
realizacje telewizyjne: 1979 - emisja 11.05.1979, reż. Lech Komarnicki 1996 - emisja 02.03.1996, reż. Wojciech Nowak, w roli Reny - Maria Pakulnis, w roli Fili - Joanna Szczepkowska, w roli Halskiego - Krzysztof Wakuliński, w roli Kaswina - Piotr Adamczyk
CIEKAWOSTKI
Wielki skandal wywołała „Kobieta bez skazy”. We Lwowie gorszącej „komedii erotycznej” nie wpuszczono na scenę, matki-Polki z Kielc złożyły kilkadziesiąt podpisów pod listem protestacyjnym, przeciwstawiając się zamiarowi wystawienia jej w miejscowym teatrze. Premierę w warszawskim Teatrze Rozmaitości w 1912 r. skwitowały krytyczne recenzje i zjadliwe teksty w pismach satyrycznych, choć sztuka była grana w znakomitej obsadzie, z młodym Juliuszem Osterwą w roli Kaswina, a „zeskandalizowana orgiami w salonie nieskazitelnej pani Reny” publiczność tłumnie odwiedzała teatr, który dał aż 70 przedstawień. Gabriela Zapolska (1857-1921) bezskutecznie występowała w obronie swojej „Kobiety bez skazy”. Potem sztukę przerobiła na powieść, ale i ona nie odniosła sukcesu - podobnie jak pierwowzór teatralny uznano ją za dzieło niezbyt wysokich lotów. źródło: http://www.teatrtelewizji.tvp.pl/597910/kobieta-bez-skazy
Jako kompozycja sceniczna i zrozumienie (na swój sposób) mechanizmu życia należy Kobieta bez skazy do najlepszych sztuk Zapolskiej, ma jednak pewną wadę: za dużo się tu mówi. Te ciągłe rozmowy o…, powiedzmy, o „cnocie'' są nieco nużące; chwilami słuchacz doświadcza uczucia pewnego zakłopotania, zawstydzenia, bardziej niż gdyby się na scenie działy najgorsze rzeczy. Zapolska powinna by lepiej wiedzieć, o czym się nie mówi… Tadeusz Boy-Żeleński, Flirt z Melpomeną
Nowa Gazeta: poświęcona wszelkim zjawiskom życia społecznego, R.7, nr 225 (17 maja 1912) - na str. 4 zapowiedź gościnnego występu Ireny Solskiej http://polona.pl/item/15069810/0/
