TERAZ POLIŻ
  • STRONA GŁÓWNA
  • O NAS
  • SPEKTAKLE
  • ARCHIWUM
  • WYSTAWY
    • KREM I CZEKOLADA
    • świat poszedł do przodu
  • CZYTANIA
  • DLA DZIECI
  • AKTYWIZM
  • TERAZ POLIŻ BAND
  • KONTAKT
  • ENGLISH
    • ABOUT
    • PERFORMANCES
    • READINGS
    • FOR CHILDREN
    • ACTIVISM
    • TERAZ POLIZ BAND
    • POLISH QUEENS AND QUEERNESSES
    • CONTACT
  • STRONA GŁÓWNA
  • O NAS
  • SPEKTAKLE
  • ARCHIWUM
  • WYSTAWY
    • KREM I CZEKOLADA
    • świat poszedł do przodu
  • CZYTANIA
  • DLA DZIECI
  • AKTYWIZM
  • TERAZ POLIŻ BAND
  • KONTAKT
  • ENGLISH
    • ABOUT
    • PERFORMANCES
    • READINGS
    • FOR CHILDREN
    • ACTIVISM
    • TERAZ POLIZ BAND
    • POLISH QUEENS AND QUEERNESSES
    • CONTACT
  TERAZ POLIŻ
Obraz

AMELIA HERTZÓWNA
YSEULT O BIAŁYCH DŁONIACH

  • ilość postaci
  • ilość aktów / obrazów, ilość scen w aktach
  • miejsca akcji
  • elementy kostiumowe / rekwizyty
  • odniesienia muzyczne / literackie
  • język
  • konwencja
  • tematyka
  • problemy / możliwości aktorskie
  • problemy / możliwości inscenizacyjne
  • uwagi dodatkowe
  • informacje praktyczne
  • linki
 

ILOŚĆ POSTACI

OGÓŁEM

​4

KOBIECYCH

1:
Księżna Yseult o białych dłoniach, wdowa po Tristramie z Lijones

MĘSKICH

3:
Biskup z Tamis
Messire z Kaedin
Kurwenal

DZIECIĘCYCH / STATYSTÓW / INNYCH

0 
 

ILOŚĆ AKTÓW / OBRAZÓW, ILOŚĆ SCEN W AKTACH

Jednoaktówka, bez podziału na sceny.
 

MIEJSCA AKCJI

Sala dolna w zamku Arundel, we Francji. Ściany są pokryte czarnymi chustami, drzwi zasłonięte draperiami.
 

ELEMENTY KOSTIUMOWE / REKWIZYTY

Zbroja Tristrama, z czaszką ludzką w hełmie - mówi się o niej: czaszka przyprawia Biskupa o dreszcze.
Ciężki topór wojenny, przytwierdzony do prawej rękawicy w zbroi. Yseult wychodząc pod koniec opiera się na zbroi: Topór urywa się i spada na podłogę, która wydaje głęboki ton, jakby zakończony jękiem.
 

ODNIESIENIA MUZYCZNE / LITERACKIE

Dramat osnuty jest wokół wątku Tristana i Izoldy (nie ma odniesienia do konkretnego utworu literackiego tylko do całej legendy).
 

JĘZYK

OGÓLNIE

Proza.

CECHY SZCZEGÓLNE JĘZYKA

Język jest zrozumiały, z przewagą żywych dialogów, oszczędny, ostry.
 

KONWENCJA

dramat tragikomiczny / tragedia romantyczna / dramat psychologiczny / dramat feministyczny / melodramat / legenda
 

TEMATYKA

SŁOWA KLUCZE

bezgraniczna miłość / emancypacja / kłamstwo / kulisy mitów / miłość / morderstwo z miłości / oddanie / okrucieństwo / pamięć / podwójna gra / prawo kobiety do zła / romans / samotność / śmierć / trójkąt miłosny / urażona duma / władza / wtopienie się w drugą osobę / zatracenie się w miłości / zdrada / zdradzający mąż / zdradzona żona / zemsta / zło / zraniona kobieta

TROPY INTERPRETACYJNE

Dramat jest ponadczasowy, niczym tragedie Szekspirowskie. W pewnym sensie usprawiedliwia potrzebę bycia złym człowiekiem. Rozumiemy chęć zemsty Yseult, nawet imponujące bywa jej okrucieństwo, kusi.

Zemsta, nie wybaczenie daje ukojenie.

Feminizm.
D.G.

Wielka moc jest w tym tekście - moc gniewu, złości i frustracji z powodu nieistniejącej, nieopowiadanej historii, z powodu niepełnej narracji, z powodu braku możliwości spełnienia zemsty.

Zło jako jedyny sposób na uzyskanie podmiotowości - Messire i Biskup myślą o Yseult jako o: (córce, siostrze, wdowie) możliwości na zdobycie sojuszników dzięki jej zamążpójściu. Właściwie tylko dzięki temu, że jej marzenia o zemście przerażają Biskupa, mężczyźni dają jej spokój.

Feminizm.
Gender studies.

Odnajdywanie innej, ukrytej strony historii, mitu, legendy, przywracanie pamięci o innej perspektywie.
U.K.

Kino lęku, gdzie podskórnie wyczuwa się wszelkie napięcia i drgania.

Bergmanowskie kadry, wszystko rozgrywa się w dialogach.

Schemat trójkąta miłosnego i chęć zemsty. Napawanie się bólem i cierpieniem innych.

Atmosfera z Funny Games, tylko oprawcą jest kobieta.
A.K.
 

PROBLEMY / MOŻLIWOŚCI AKTORSKIE

Barwne postaci, szczególnie postać kobieca daje duże możliwości interpretacyjne.
Ważne, dynamiczne monologi.
D.G.

Postać Yseult - silna, zdecydowana, przetwarzająca ból w gniew, może szalona, może najmądrzejsza, karmiąca się niejasnościami.

Bardzo oszczędne dialogi, dostarczające szczątkowych informacji, osnute wokół tajemnic.
U.K.

Bardzo ciekawa postać Yseult - poprowadzona wbrew pozorom bardzo niejednoznacznie.
A.K.
 

PROBLEMY / MOŻLIWOŚCI INSCENIZACYJNE

Tekst daje dużą wolność inscenizacyjną. Niestety jest trochę za krótki.
D.G.

Bardzo krótki tekst - co nie znaczy, że nie można tego rozwinąć scenicznie lub połączyć z czymś.

Dramat otwiera szerokie pole interpretacyjne - nic tu nie jest proste, każda próba rozstrzygnięć moralnych ma swoją „drugą stronę” albo rozbija się o mur stereotypów.

Pytanie o tzw. „kostium” (w pewnym sensie jest to decyzja dotycząca konwencji, ale i obszerności filozoficznej interpretacji): historyczny, fantastyczny, rycerski, baśniowy, rodem z horroru?
U.K.

Ciekawy zabieg z wydobywającymi się z lochów odgłosami jęków uwięzionych pod salonem kochanków.
A.K.
 

UWAGI DODATKOWE

Jednoaktówka bardzo interesująca, w stylu Lady Makbet.
D.G.

Mroczne, niejednoznaczne, podważające przyzwyczajenia, antyromantyczne.

Powracający u Hertzówny wątek prawa kobiety do zła.
U.K.

Wcielenie zła - Yseult. Poza dobrem i złem. Utrzymanie napięcia - do końca nie wiadomo czy bohaterka blefuje czy też mówi prawdę. Atmosfera jest duszna, przepełniona bólem i strachem. Mdły zapach krwi unosi się w powietrzu.
A.K.
 

INFORMACJE PRAKTYCZNE

DATA POWSTANIA

1905

WYDANIE

Hertzówna Amelia, Dramaty zebrane, Wydawnictwo KUL, Lublin, 2003, ISBN 83-7363-134-8
(opracowanie i wstęp: ks. Marian Lewko, uzupełnił i do druku przygotował: Wojciech Kaczmarek)

DOSTĘPNOŚĆ

w niektórych księgarniach (np. uniwersyteckich, internetowych) i bibliotekach
​
​
Rękopis znajduje się w Bibliotece Narodowej.

PRAPREMIERA

11.04.1968, Teatr Polskiego Radia, reż. Zofia Rakowiecka (w roli Yseult - Aleksandra Śląska)
(w
g portalu e-teatr powyższa realizacja radiowa to jedyne wystawienie dramatu)

INNE WAŻNE REALIZACJE

Brak informacji.

CIEKAWOSTKI

Dramat został opublikowany po raz pierwszy w 1905 r. na łamach Chimery (Chimera, 1905, t. 9, z. 27, s. 401-413).

Warto sięgnąć po wstęp do w/w wydania. Znajduje się tam m.in. próba odpowiedzi na pytanie, czemu - mimo uznania - dramaty Hertzówny były tak skąpo wystawiane.
 

LINKI

tekst sztuki dostępny na stronie HyPaTii. Kobiecej Historii Polskiego Teatru
http://www.hypatia.pl/web/pageFiles/attachments/1071/hertzownadramaty-zebranecompressed.pdf

streszczenie sztuki na stronie HyPaTii. Kobiecej Historii Polskiego Teatru
http://www.hypatia.pl/web/pageFiles/attachments/1071/streszczenie-yseult-o-bialych-dloniach.pdf

Yseult o białych dłoniach  w Encyklopedii Teatru Polskiego
http://www.encyklopediateatru.pl/sztuki/22868/yeseult-o-bialych-dloniach
AUTORKI
TEKSTY
SŁOWA KLUCZE
WYDARZENIA