TERAZ POLIŻ
  • STRONA GŁÓWNA
  • O NAS
  • SPEKTAKLE
  • ARCHIWUM
  • WYSTAWY
    • KREM I CZEKOLADA
    • świat poszedł do przodu
  • CZYTANIA
  • DLA DZIECI
  • AKTYWIZM
  • TERAZ POLIŻ BAND
  • KONTAKT
  • ENGLISH
    • ABOUT
    • PERFORMANCES
    • READINGS
    • FOR CHILDREN
    • ACTIVISM
    • TERAZ POLIZ BAND
    • POLISH QUEENS AND QUEERNESSES
    • CONTACT
  • STRONA GŁÓWNA
  • O NAS
  • SPEKTAKLE
  • ARCHIWUM
  • WYSTAWY
    • KREM I CZEKOLADA
    • świat poszedł do przodu
  • CZYTANIA
  • DLA DZIECI
  • AKTYWIZM
  • TERAZ POLIŻ BAND
  • KONTAKT
  • ENGLISH
    • ABOUT
    • PERFORMANCES
    • READINGS
    • FOR CHILDREN
    • ACTIVISM
    • TERAZ POLIZ BAND
    • POLISH QUEENS AND QUEERNESSES
    • CONTACT
  TERAZ POLIŻ
Obraz

MARIA KUNCEWICZOWA
MIŁOŚĆ PANIEŃSKA

  • ilość postaci
  • ilość aktów / obrazów, ilość scen w aktach
  • miejsca akcji
  • elementy kostiumowe / rekwizyty
  • odniesienia muzyczne / literackie
  • język
  • konwencja
  • tematyka
  • problemy / możliwości aktorskie
  • problemy / możliwości inscenizacyjne
  • uwagi dodatkowe
  • informacje praktyczne
  • linki
 

ILOŚĆ POSTACI

OGÓŁEM

​12

KOBIECYCH

​6:
Matka I - matka Inki, hojnie uposażona w tzw. „ślady piękności” ubrana bez wykwintu
Matka II - matka Ryszarda, dama w leciech, bardzo strojna i bardzo jeszcze świeża
Inka - 22 lata (w Akcie III - Chora)
Przyjaciółka - przyjaciółka Inki, Ksenia
Służąca (tak widnieje w spisie osób, potem w tekście dramatu jako - Anielcia)
Pielęgniarka I

MĘSKICH

​2:
Ojciec -­ ojciec Inki, starszy pan, dość piękny, jowialny
Ryszard ­- ukochany Inki, około 25­-26 lat, Przystojny. Miły, dobrze ubrany. Pogodny.

DZIECIĘCYCH / STATYSTÓW / INNYCH

​4 statystów:
Doktór
Posługacz szpitalny
Pielęgniarka II
Chłopiec z kwiaciarni
 

ILOŚĆ AKTÓW / OBRAZÓW, ILOŚĆ SCEN W AKTACH

​Akt I - 6 scen
Akt II - 4 sceny
Akt III - 4 sceny
Akt IV - 10 scen
 

MIEJSCA AKCJI

​Akt I - pokój w mieszkaniu Inki, a właściwie jej rodziców
Akt II - to samo wnętrze co akt I
Akt III - pokój szpitalny
Akt IV - to samo wnętrze co akt I i II
 

ELEMENTY KOSTIUMOWE / REKWIZYTY

​Fortepian - Inka na nim gra, wokół niego koncentrują się marzenia ojca o „wirtuozerskiej” karierze Inki.
Fotel ginekologiczny / łóżko szpitalne – III akt Inka spędza w szpitalu.
Biały bez - w akcie III przyniesiony Ince przez pomyłkę, w akcie IV celowo wysłany przez Ryszarda.
 

ODNIESIENIA MUZYCZNE / LITERACKIE

​Koncert Vieuxtemps'a grany na fortepianie w akcie I, fragmenty.
Aria z Halki (Ach, pan mój wróci, Jaśko mój. Mój pan powróci i nie porzuci Jaśko mnie…) - słychać głos śpiewający za oknem w akcie III.
Hiszpańskie tango z płyty gramofonowej w akcie IV.
Włoska pieśń z płyty gramofonowej w akcie IV.
 

JĘZYK

OGÓLNIE

Proza.

CECHY SZCZEGÓLNE JĘZYKA

​Język dość archaiczny, nasycony przestarzałymi formami i powiedzonkami.
Charakterystyczny sposób mówienia poszczególnych postaci, sprawnie zróżnicowany.
 

KONWENCJA

​dramat romantyczno-filozoficzny / dramat psychologiczny / dramat rodzinny / dramat obyczajowy / dramat mieszczański / dramat feministyczny / chwilami komediodramat
 

TEMATYKA

SŁOWA KLUCZE

aborcja / ciąża / egzaltacja / feminizm / fortepian / hipokryzja / konflikt pokoleń / małżeństwo / miłość / miłość świadoma / modele miłości / modele związku / nieplanowana ciąża / niezależność / postromantyzm / poświęcenie / pozory / relacje rodziców i córki / szklany narzeczony / tatusiowa córeczka / wymagania / złudzenia / związek / życie zaplanują ci rodzice

TROPY INTERPRETACYJNE

​Aborcja.

Feminizm.

Postromantyzm.
D.G.

Aborcja(!). Również poruszona w sposób dość nietypowy kwestia prawa mężczyzny do decyzji o aborcji (Ryszard uważa, że nie ma takiego prawa; Inka uważa, że on powinien tego prawa wręcz żądać).

Nierealistyczne oczekiwania wobec związku, wobec miłości, wyidealizowane założenia, schematy ról społecznych.

Zakłamane (dla świętego spokoju) relacje pomiędzy rodzicami a córką: Ojciec i Matka I widzą w Ince małą dziewczynkę, a ona sama, choć chciałaby przerwać udawanie wobec nich, nie potrafi (nie chce) tego burzyć. Rodzice nic nie wiedzą o Ince, próbują ją zamykać w cieplarnianych warunkach, pod kloszem.

Interesujące jest to, że to Ojciec i Ryszard chcą przede wszystkim widzieć w Ince niezależną, samodzielną kobietę (Ojciec, co prawda, dopiero w przyszłości). Sama Inka natomiast chce się „rozpłynąć”, „roztopić” w związku.

Matka I i Inka (podążając za wzorcem Matki) są tak skupione na swoich wymaganiach (założeniach) wobec wyidealizowanej miłości, że przestają widzieć człowieka po drugiej stronie.

Codzienne „granie” wobec siebie nawzajem ról - społecznych, rodzinnych, romantycznych itd.
U.K.

​Najważniejszy i aktualny wątek - ABORCJA w dość młodym wieku, przy braku wsparcia ze strony Ryszarda ­(ojca dziecka) oraz rodziców Inki.

Konflikt pokoleniowy - rodzice traktują swoją dorastającą córkę jak dziecko. Jej przyszłość została już przez nich zaprojektowana. Inka jest bierna­ - nie chce lub nie znajduje w sobie siły, żeby tę sytuację zmienić.

Różne rodzaje miłości­ - dwie pary rodziców, dwa sposoby postrzegania miłości (miłość świadoma ­- znosząca trudy codzienności i miłość sen - skupiająca się na przeżywaniu ze sobą przyjemności), dwa sposoby wychowania, żaden nie rozpoznający prawdziwych potrzeb dziecka.
E.O.
 

PROBLEMY / MOŻLIWOŚCI AKTORSKIE

Wyzwania: monologi, sceny wielkiego uniesienia i egzaltacji.
D.G.

Ciekawe postaci, charakteryzowane momentami na granicy groteski, karykatury, a jednocześnie obfitość tragicznych sytuacji i tragicznych przeżyć. ­Niestety - chwilami skutkuje to egzaltacją.

Postaci (szczególnie Inka, ale też Ojciec, Służąca, Matka I, Pielęgniarka I) ­zmieniają się drastycznie w zależności od tego, z kim akurat przebywają.
U.K.

​Tematyka aborcyjna wciąż aktualna i tak potrzebna, jednak infantylność, naiwność i jednowymiarowość postaci skutecznie spłyca i osłabia istotne wątki. Szkoda!
E.O.
 

PROBLEMY / MOŻLIWOŚCI INSCENIZACYJNE

​Dramat jest tematycznie i estetycznie bardzo mocno osadzony w swojej epoce, przydałby się delikatny tuning.
D.G.

​Trzeba uwspółcześnić język chociaż trochę.

Pojawia się pytanie o to, czy zostawić historyczne realia (wspomnienia wojny, kooperatywa itp.) i przez to podkreślać to, jak niewiele (niestety) się w pewnych kwestiach zmieniło; czy uwspółcześniać całość ­- czyli właściwie przepisać.

Pomieszane serio i buffo.
U.K.

Współczesna realizacja dramatu wymagałaby konkretnych zmian, wielu skreśleń i inscenizacyjnych pomysłów. Jednym słowem przepisania na nowo. Warto!
E.O.
 

UWAGI DODATKOWE

​Dramat archaiczny pełen niepotrzebnych uniesień.
D.G.

Interesujące tematycznie, ciekawe typy charakterologiczne, ale z powodu języka zdaje się przestarzałe, przykurzone jakieś. Tym bardziej uderza aktualność problematyki ­- choć może dzisiejsza Inka powinna mieć 16­-18 lat.

Wszyscy tu utożsamiają „prawdziwe życie” z małżeństwem.
U.K.

​Akcja prowadzona jak w telewizyjnym reality show o nastoletnich matkach.
E.O.
 

INFORMACJE PRAKTYCZNE

DATA POWSTANIA

1932

WYDANIE

Kuncewiczowa Marja, Miłość panieńska, Towarzystwo Wydawnicze „Rój”, Warszawa, 1932 ​ (pisownia oryginalna)

DOSTĘPNOŚĆ

Biblioteka Narodowa

PRAPREMIERA

1932 - Teatr Mały w Warszawie (wg informacji udostępnianych przez Dom Kuncewiczów, oddział Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym)
​spektakl zagrano 15 razy
źródło: ​http://www.mnkd.pl/dom-kuncewiczow

INNE WAŻNE REALIZACJE

Brak informacji.
Portal e-teatr nie odnotowuje żadnej realizacji, nawet prapremiery.

CIEKAWOSTKI

Niewiele wiadomo o genezie tego utworu. Jak pisze Alicja Szałagan w monografii Marii Kuncewiczowej, temat sztuki musiał być pisarce bardzo bliski, skoro napisała go niezmiernie szybko – w ciągu trzech dni i nocy, później wprowadzając tylko niezbędne poprawki.
źródło: http://www.kazimierzdolny.pl/news/milosc-panienska/6470.html#

Autorka w wywiadzie dla Kultury z 1932 r. w kontekście Miłości Panieńskiej mówi o „nowatorstwie erotycznym” jednego z głównych bohaterów Ryszarda:
​Dlaczego powiedziałam „nowatorstwo erotyczne” Ryszarda? Oczywiście taki stosunek mężczyzny do odpowiedzialności miłosnej nie jest nowy. Nowa jest natomiast sankcja społeczna tego stosunku, który dawniej określono by jako „donżuański”, a który dziś zaczyna być w niektórych wypadkach rozumiany jako tragedia męskiej bezsilności. W mojej sztuce jest taki właśnie „niektóry wypadek”.
- Zatem nie potępia pani młodego bohatera sztuki?
- Nie, zupełnie się na niego nie gniewam. Ale sympatie moje są po stronie Inki, której przypadł w udziale ból fizyczny, bardziej hańbiąca cząstka tajemnicy istnienia niż ból moralny Ryszarda…
 

LINKI

tekst sztuki dostępny na stronie HyPaTii. Kobiecej Historii Polskiego Teatru
http://www.hypatia.pl/web/pageFiles/attachments/10523/kuncewiczowamilosc-panienska-sztuka-w-4-aktach.pdf

streszczenie sztuki na stronie HyPaTii. Kobiecej Historii Polskiego Teatru
http://www.hypatia.pl/web/pageFiles/attachments/10523/streszczenie-milosc-panienska-.pdf
​
Miłość panieńska  w Encyklopedii Teatru Polskiego
http://www.encyklopediateatru.pl/sztuki/26156/milosc-panienska

​fotografia ze spektaklu Teatrze Małym w Warszawie w zasobach Narodowego Archiwum Cyfrowego
https://audiovis.nac.gov.pl/obraz/150705/
AUTORKI
TEKSTY
SŁOWA KLUCZE
WYDARZENIA