TERAZ POLIŻ
  • STRONA GŁÓWNA
  • O NAS
  • OPEN CALL IDOLKI 2022
  • SPEKTAKLE
  • BILETY/TICKETS
  • #100lat
  • #dziwystołeczne
  • DZIWY POLSKIE
  • CZYTANIA
  • DLA DZIECI
  • AKTYWIZM
  • TERAZ POLIŻ BAND
  • KONTAKT
  • ENGLISH
    • HOME
    • ABOUT
    • PERFORMANCES
    • READINGS
    • FOR CHILDREN
    • ACTIVISM
    • TERAZ POLIZ BAND
    • POLISH QUEENS AND QUEERNESSES
    • CONTACT
  • STRONA GŁÓWNA
  • O NAS
  • OPEN CALL IDOLKI 2022
  • SPEKTAKLE
  • BILETY/TICKETS
  • #100lat
  • #dziwystołeczne
  • DZIWY POLSKIE
  • CZYTANIA
  • DLA DZIECI
  • AKTYWIZM
  • TERAZ POLIŻ BAND
  • KONTAKT
  • ENGLISH
    • HOME
    • ABOUT
    • PERFORMANCES
    • READINGS
    • FOR CHILDREN
    • ACTIVISM
    • TERAZ POLIZ BAND
    • POLISH QUEENS AND QUEERNESSES
    • CONTACT
TERAZ POLIŻ
Obraz

GABRIELA ZAPOLSKA
DZIEWICZY WIECZÓR

  • ilość postaci
  • ilość aktów / obrazów, ilość scen w aktach
  • miejsca akcji
  • elementy kostiumowe / rekwizyty
  • odniesienia muzyczne / literackie
  • język
  • konwencja
  • tematyka
  • problemy / możliwości aktorskie
  • problemy / możliwości inscenizacyjne
  • uwagi dodatkowe
  • informacje praktyczne
  • linki
 

ILOŚĆ POSTACI

OGÓŁEM

​​16

KOBIECYCH

11:
Babunia
Mama
Tosia - panna młoda

​rówieśniczki panny młodej, nastolatki:
Józia - zwana generałem
Janka
Frania
Mania
Lili
Muszka
Lunia
Julja

MĘSKICH

0
​(wspomina się jedynie co jakiś czas pana młodego: Władysława)

DZIECIĘCYCH / STATYSTÓW / INNYCH

5 (również płci żeńskiej):

dzieci:
Ziunia
Mysia
Wisia

​służba:
Służąca I
Służąca II
 

ILOŚĆ AKTÓW / OBRAZÓW, ILOŚĆ SCEN W AKTACH

Jednoaktówka, 12 scen.
 

MIEJSCA AKCJI

Wigilia ślubu w zamożnym mieszczańskim domu. Pokoik panieński Tosi umeblowany na biało. Weselne bibeloty – białe kwiaty, kokardy i gołębie. Świece w kandelabrach.

Scena przedstawia pokoik panieński Tosi, jasny i czysty. Na lewo łóżko białe, zasłane koronkową kapą, nad niem białe firanki; łóżko zastawione do połowy białym parawanikiem (…)

 

ELEMENTY KOSTIUMOWE / REKWIZYTY

Manekin z suknią ślubną na środku pokoju.
Ubranie Janki w jej pierwszym wejściu – jedyne ciemne ubranie dramatu.
Fortepian.

W pokoju porozstawiane białe meble, małe białe bióreczko, na niem fotografia mężczyzny bardzo przystojnego. Nad łóżkiem Niepokalane Poczęcie Murilla, na lewo od widzów tualetka podszyta gipiurą, lustro, małe, przyrządy tualetowe, na pierwszym planie dwa foteliki i stolik. Po prawej, plan trzeci, ukośno, pianino jasne udrapowane jasną tkaniną. Na niem palma i jakaś biała grupa — na stolikach duże kosze z samych białych kwiatów i paproci, ozdobione gołębiami j kokardami z białego tarlatanu — świece w kandelabrach srebrnych błękitne. Dwie lampy białe z mlecznemi kloszami, zapalone. Na środku pokoju manekin, na nim wspaniała ślubna suknia z trenem, wieniec i welon. Wogóle wrażenie bieli, jasności, wesela.
 

ODNIESIENIA MUZYCZNE / LITERACKIE

​Podczas dziewiczego wieczoru Julia gra gawrota i walca. Dziewczyny śpiewają piosenkę o sukni ślubnej, tańczą lansyera, menueta.

Nad łóżkiem w pokoju wisi Niepokalane Poczęcie Bartolomé Estebana Murillo.
 

JĘZYK

OGÓLNIE

Proza.

CECHY SZCZEGÓLNE JĘZYKA

​Język jest dość współczesny, choć niepozbawiony słów współcześnie nieużywanych (głównie dotyczących elementów ubioru, które dziś już nie funkcjonują).
Dialogi żywe.
W czytaniu trochę męczący, chwilami mało treści, a słów potok.
 

KONWENCJA

​dramat obyczajowy z rysem komediowym
 

TEMATYKA

SŁOWA KLUCZE

dialog międzypokoleniowy / kobiece relacje międzypokoleniowe / kobiecy krąg / konwenanse / nastoletnia panna młoda / przesądy / ślub / ślub dla pieniędzy / ślub z miłości / ślub z miłości vs ślub dla pieniędzy / wieczór panieński

TROPY INTERPRETACYJNE

​Podejście do wychodzenia za mąż nie zmieniło się aż tak bardzo od czasów Zapolskiej, niestety. Znajdziemy tu odwieczne rady matek i babek, jak ustawić męża tak, aby był przydatny kobiecie. Rady przekazywane współcześnie nie tylko w pokoleniowym łańcuchu, ale również w książkach, filmach, w tzw. „kobiecej” telewizji.

Interesujący temat to małżeństwo jako sprawa społeczno-ekonomiczna, a zarazem pozornie osobista. Spektakl można zbudować z samych fotografii ślubnych.

Dziecięcy zachwyt nad baśniowością ślubu, nad suknią księżniczki i ślubem jako marzeniem każdej dziewczynki i dziewczyny połączony jest tu z brakiem świadomości jakichkolwiek konsekwencji zamążpójścia. Ślub jest tylko zabawą dla nastoletnich panien młodych. Tylko co potem?
M.J.

​Niewiele zmieniły się na przestrzeni lat dziewczyńskie rytuały i konwenanse związane z wieczorem panieńskim, czyli dziewiczym wieczorem. Suknia ślubna jest niczym ołtarz, do którego modlą się niezamężne od najmłodszych lat. Tłumią tym samym zalewającą je żółć, żal, że to jeszcze nie ich czas na przeżycie najważniejszego dnia w ich życiu.

Co jeśli wybranek serca żeni się z nią dla pieniędzy?
E.O.

W zestawieniu ze współczesnością można się zastanawiać, po co w ogóle, w dość dyskusyjnej formie, została zachowana tradycja wieczoru panieńskiego skoro aranżowane małżeństwa w Polsce są już raczej rzadkością. Ludzie biorą ślub z wyboru, co jednak nie zawsze jest równoznaczne ze ślubem z miłości.

W dramacie istnieje też ciekawy wątek Józi, zwanej generałem, dzięki któremu możemy szukać powiązań z tematem transseksualizmu.

Można też doszukać się tematu zemsty. Mnie osobiście ten tekst krzyżuje się z filmem Quentina Tarantino Kill Bill, ale to już subiektywna interpretacja.
K.W.
 

PROBLEMY / MOŻLIWOŚCI AKTORSKIE

​Moim zdaniem role wymagają od aktorek dystansu i poczucia humoru. Bohaterki grane dosłownie staną się płaskie, ale jeśli każdej z nich pozwolić na odrobinę dystansu do świata i samej siebie, to można liczyć na rarytas.
M.J.

​Nieciekawe role, jednowymiarowe postaci, infantylne dialogi.
E.O.

Średnia wieku uczestniczek wieczoru panieńskiego jest niska – dorosłe aktorki grające dzieci, nawet przy filigranowej budowie, mogą być nieznośne w odbiorze. Warto zastanowić się nad środkami aktorskimi, aby nie spłycić tego do przekłamanej obyczajówki.
K.W
 

PROBLEMY / MOŻLIWOŚCI INSCENIZACYJNE

​Kwestia obsadzenia w rolach małych dziewczynek – trzeba ją szczególnie przemyśleć.

Poza tym suknia, jako axis mundi, totem kobiecego świata, totem rytuału przejścia. Zamiast skupiać akcję wokół mężczyzny (pana młodego), może warto ją nakierować na totem.
M.J.

Brak uwag.
E.O.

Żadnych cudów i zjawisk nadprzyrodzonych.
K.W.
 

UWAGI DODATKOWE

​Mężczyzna jest tu postacią pozornie ważną.
M.J.

Brak uwag.
E.O.

Brak uwag.
K.W.
 

INFORMACJE PRAKTYCZNE

DATA POWSTANIA

1899

WYDANIE

Zapolska Gabriela, Dziewiczy wieczór. Akwarela sceniczna w jednym akcie, Spółka Nakładowa „Odrodzenie”, Lwów 1927

DOSTĘPNOŚĆ

w bibliotekach, w tym w bibliotekach cyfrowych (http://fbc.pionier.net.pl/owoc/list-libs)

PRAPREMIERA

20.03.1899, Teatr hr. Skarbka we Lwowie pod dyrekcją Ludwika Hellera, reż. Adolf Walewski

INNE WAŻNE REALIZACJE

Brak informacji.

CIEKAWOSTKI

Brak informacji.
 

LINKI

premierowy afisz do spektaklu wystawionego 20.03.1899 połączonego z koncertem na dochód funduszu budowy pomnika A. Mickiewicza we Lwowie
http://www.sbc.org.pl/dlibra/doccontent?id=17746&from=FBC

egzemplarz teatralny z wpisami suflerskimi, obsadą i szkicami scenografii spektaklu z 1899 roku we Lwowie
http://www.sbc.org.pl/dlibra/docmetadata?id=81818&from=publication
AUTORKI
TEKSTY
SŁOWA KLUCZE
WYDARZENIA